خواص کنجد
خواص کنجد را در این مقاله بررسی خواهیم کرد. با رویال همراه باشید.
کنجد قدیمی‌ترین چاشنی است که بشر می‌شناسد و جزء مغزهاست و معطر است. کنجد، مزه تردی به بسیاری از غذاهای آسیایی و خاورمیانه می‌دهد. خواص کنجد فقط به آشپزی محدود نمی‌شود بلکه این چاشنی مغذی، برای بدن نیز خوب است. دانه کنجد، دارای ترکیبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است و یکی از سالم‌ترین غذاهای دنیا به‌شمارمی‌آید.
می توانید برای آشنایی بیشتر با این گیاه فوق العاده مقاله ” کنجد ” را مطالعه فرمایید.
خواص کنجد برای کاهش کلسترول
مطالعات جدیدی که روی فیتونوترینت‌‌های موجود در دانه‌های کنجد، مخصوصا اسیدهای چرب و آنتی‌اکسیدان‌ها صورت گرفته است، نشان می‌دهد که دانه‌ها و روغن کنجد، دارای عملکرد فیتواستروژنی هستند و تا حدود بسیار زیادی می‌توانند کلسترول را کاهش بدهند.
دانه‌های کنجد تقریبا در میان تمام مغزها، دانه‌ها، حبوبات و غلات، بیشترین فیتواسترول‌های کاهنده‌ی کلسترول را دارند. فیتواسترول‌ها، ترکیباتی هستند که از نظر ساختاری به کلسترول شباهت دارند. آنها در سیستم گوارش، جای کلسترول را می‌گیرند و به این ترتیب جذب کلسترول در روده‌ها را کاهش می‌دهند و علاوه بر این ، خطر پیشرفت برخی از سرطان‌ها را نیز کاهش می‌دهد. برخی پژوهش‌ها نشان داده است که در بین 27 نوع مغز و دانهی مختلف، دانه‌های کنجد (همراه با آرد مغز گندم)، بیشترین فیتواسترول را دارند.
خواص کنجد برای قلب
تحقیقات نشان داده است که لیگنان‌ها به بهبود وضعیت چربی‌ها کمک می‌کنند و در تنظیم کلسترول و فشار خون مؤثرند. لیگنان‌ها سِرم خون و سطح کلسترول کبد را پایین می‌آورند و به‌طور طبیعی باعث کاهش کلسترول می‌شوند. کنجد دارای ترکیب آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی به‌نام سسامول است که خواص ضد آتروژنیک دارد ، بنابراین سلامت قلبی‌عروقی را افزایش‌می‌دهد. کنجد ، اسید چرب تک‌غیراشباع- اسید اولئیک- فراوانی دارد که به کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب در بدن کمک می‌کند. این ویژگی از خطر بیماری عروق کرونر و سکته جلوگیری‌می‌کند.
بهبود فشار خون
روغن کنجد را یک ضد فشار خون قوی می‌دانند چون می‌تواند به تنظیم فشار خون کمک کند. منیزیم موجود در این روغن به کاهش فشارخون کمک می‌کند. در سال 2006 پژوهشی به‌منظور بررسی تأثیر مصرف روغن کنجد انجام و مشخص شد که کنجد یک خوراکی طبیعی و بسیار مفید است که می‌تواند فشار خون را پایین بیاورد. محققان بعد از پیگیری نشانه‌های مختلف در 32 بیمار مبتلا به فشار خون که در سنین 35 تا 60 سال قرار داشتند و روغن کنجد را به‌عنوان تنها روغن خوراکی مصرفی‌شان به‌مدت 45 روز استفاده کرده بودند، دریافتند روغن کنجد در کاهش فشار خون، کاهش پراکسیددار شدن لیپید و افزایش وضعیت آنتیاکسیدانی در بیشتر این بیماران مؤثر بوده است.
خواص کنجد برای دیابت
کنجد، دارای منیزیم و دیگر مواد مغذی است که با دیابت مبارزه‌می‌کنند. استفاده از روغن کنجد به‌عنوان تنها روغن خوراکی، در کاهش فشارخون و گلوکز پلاسما در افراد دیابتی حساس، موثر است.
درمان کم خونی
کنجد، مخصوصا نوع سیاه آن، سرشار از آهن است. بنابراین، به افرادی که دچار کم‌خونی و ضعف هستند، بسیار توصیه‌می‌شود.
سلامت گوارشی
کنجد، به‌دلیل سرشار بودن از فیبر، باعث سلامت دستگاه گوارش و روده بزرگ می‌شود. مقدار بالای فیبر، به عملکرد آرام روده کمک کرده و درنتیجه دفع را آسان کرده و یبوست را کاهش می‌دهد.
تسکین آرتریت روماتوئید
کنجد حاوی مس است، یعنی ماده‌ای معدنی که برای سیستم آنزیم آنتی‌اکسیدان حیاتی است و درد و ورم مربوط به آرتریت را کاهش‌می‌دهد. همچنین، این ماده معدنی، رگ‌های خونی، استخوان‌ها و مفاصل را قوی می‌کند.
سلامت تنفسی
منیزیم موجود در کنجد، با جلوگیری از اسپاسم‌های مسیر جریان هوا، از آسم و دیگر اختلالات تنفسی جلوگیری‌می‌کند.
محافظت در برابر آسیب رادیوتراپی
سسامول موجود در دانه و روغن کنجد، از آسیب‌دیدن DNA توسط رادیوتراپی جلوگیری‌می‌کند. همچنین، این ماده، از واردشدن آسیب به روده‌ها و طحال جلوگیری‌می‌کند.
خواص کنجد برای سلامت دهان و دندان
دانه و روغن کنجد ازطریق رفع پلاک دندانی و سفیدکردن دندان به تقویت سلامت دهان و دندان کمک‌می‌کند. چرخاندن روغن کنجد در دهان، می‌تواند مقدار جهش‌های استرپتوکوکوس را در دندان و بزاق دهان کاهش‌داده و سلامت کلی آن را افزایش‌دهد.
درمان اضطراب
کنجد ، حاوی مواد مغذی متعددی است که خواص کاهش استرس دارند.
ماده معدنی مانند منیزیم و کلسیم، با تنظیم عملکرد ماهیچه- مانند انقباض و انبساط- به عنوان ضد اسپاسم عمل‌می‌کند.
تیامین (ویتامین B1) دارای اثر آرامبخش است که به عملکرد درست اعصاب کمک‌می‌کند. کمبود این ویتامین می‌تواند باعث اسپاسم عضلانی، نوسان خلق‌وخو و افسردگی شود.
تریپتوفان، یک اسیدآمینه ضروری است که در تولید سروتنین نقش‌دارد و سروتنین یک پیام‌رسان عصبی است که درد را کاهش‌داده و الگوی خواب و خلق‌وخو را کاهش‌می‌دهد. ناکافی‌بودن تولید و انتقال سروتونین در مغز می‌تواند باعث اضطراب و افسردگی شود.
سلامت چشم
با استناد به داروسازی سنتی چینی، ارتباطی قوی میان دستگاه‌های داخلی و بخش‌های خارجی بدن مانند چشم‌ها و کبد وجوددارد.
کبد، خون را ذخیره‌می‌کند و چون شاخه‌ای از کانال‌های کبد به چشم‌ها می‌رود، کبد می‌تواند خون را به چشم‌ها فرستاده و از عملکرد آنها پشتیبانی‌کند.
کنجد سیاه، برای کبد مفید است زیرا خون کبد را افزایش‌داده و بدین‌طریق، چشم‌ها را تغذیه‌می‌کند. تاثیرات درمانی این کنجد به درمان تاری دید و خشکی و خستگی چشم کمک‌می‌کنند.
اثرات ضدالتهابی
استفاده موضعی یا خوراکی از روغن کنجد سیاه می‌تواند به کاهش دردها و شرایط ناشی از التهاب کمک کند. مقدار زیاد مس این روغن به فرد کمک‌می‌کند تا با التهاب ناشی از شرایط تاثیرگذار بر مفاصل، مبارزه‌کند.
تنظیم هورمون‌ها
پژوهش‌ها نشان می‌دهند کنجد می‌تواند روی تولید هورمون‌های جنسی تأثیر مثبتی بگذارد چون موجب سوخت‌وساز بهتر اسیدهای چرب خصوصا در خانم‌های یائسه می‌شود. مطالعه‌ای که نتایج آن در «The Journal of Nutrition» منتشر شده است، نشان می‌دهد هضم کنجد تأثیر مثبتی بر چربی‌های خون و وضعیت آنتیاکسیدانی در زنان بزرگسال دارد که درنهایت هورمون‌های جنسی را تحت تأثیر مثبت قرار می‌دهد. سسامین که یکی از لیگنان‌های کنجد است، توسط میکروفلورای روده‌ای به انترولاکتون تبدیل می‌شود که یک ترکیب فیتواستروژنی با عملکرد شِبه استروژنی بالاست. علاوه بر این، سسامین منجر به فعالیت متابولیسمی داخل روده‌ای می‌شود که مشابه همین عملکرد در لیگنان‌های تخم کتان هم یافت شده است.
در این تحقیقات 26 خانم یائسه طی یک دوره‌ی پنج هفته‌ای، روزانه 50 گرم پودر دانهی کنجد مصرف کردند و تأثیر کنجد روی هورمون‌های جنسی، میزان اکسیداسیون و چربی آنها مورد بررسی قرار گرفت. پس از 5 هفته، بهبودهایی در پیوندهای هورمون‌های جنسی سِرم در آنها مشاهده شد و همچنین سطح کلی کلسترول‌شان کاهش و وضعیت آنتی‌اکسیدانی‌شان هم بهتر شده بود. دانه‌های کنجد به‌دلیل غنی بودن از مواد مغذی مهم، پروتئین و چربی‌ها، برای بارداری سالم نیز یک غذای فوق‌العاده محسوب می‌شوند.
خواص کنجد برای مبارزه با سرطان
از خواص کنجد سیاه مبارزه با سرطان است. دانه‌های کنجد همچون تخم کتان، سرشار از لیگنان پستانداران هستند. لیگنان‌های پستانداران که به آنها انترولاکتون و انترودیول می‌گویند توسط میکروفلورا در روده‌ی بزرگ تولید می‌شوند. تحقیقات جدید نشان داده است که این لیگنان‌ها دارای خواص ضدسرطانی هستند و می‌توانند از سرطان روده بزرگ و سرطان سینه پیشگیری کنند. مطالعه‌ای که در سال 2005 توسط دپارتمان علوم غذایی در دانشگاه تورنتو (Toronto) صورت گرفت، تأثیر مصرف 25 گرم دانه‌های سبوسدار کتان و کنجد را در زنان یائسه که در سلامت کامل بودند، طی یک دوره‌ی چهار هفته‌ای مورد بررسی قرار داد. نتایج تست ادرار نشان داد زنانی که این دانه‌ها را مصرف کرده بودند، میزان لیگنان‌های پستانداران در بدن آنها افزایش یافته بود. با توجه به این نتایج، معلوم می‌شود هر دوی این دانه‌ها توسط میکروفلورا در روده‌ی بزرگ، به‌طور مؤثر به انترولاکتون و انترودیول تبدیل شده‌اند و می‌توانند از اکسیداسیون و ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ پیشگیری کنند.
تحقیق دیگری که در سال 2012 صورت گرفت و نتایج آن در نشریه‌ی (The Journal of Nutrition) منتشر شد نیز نشان می‌دهد لیگنان‌های غذایی می‌توانند به‌عنوان درمان طبیعی سرطان عمل کنند و با تضعیف تومور، احتمال سرطان سینه را کاهش بدهند. 611 زن سالم که سرطان سینه نداشتند، لیگنان‌های خاصی مصرف کردند و پس از بررسی وضعیت آنها، مشخص شد که 40 تا 50 درصد کمتر در معرض ابتلا به سرطان سینه بودند.
کمک به چربی سوزی
یکی از خواص کنجد ، چربی سوزی آن است. چربی‌ها با ارسال پیام‌هایی به مغز، در ترشح هورمون‌هایی که به ما احساس سیری می‌دهند، نقش دارند. اساسا، چربی‌های سالم با کاهش گرلین یا همان هورمون گرسنگی، چربی سوزی را بیشتر می‌کنند. ترکیبات فیتوشیمیایی خاصی که در دانه‌های کنجد وجود دارند و بخشی از خانواده‌ی لیگنان‌ها هستند، برای افزایش سوخت‌وساز بدن و افزایش چربی سوزی سودمندند. مطالعه‌ای که روی حیوانات انجام شد نشان می‌دهد دانه‌های کنجد می‌توانند به‌عنوان یک خوراکی چربی سوز بسیار عالی عمل کنند چون لیگنان‌ها مکانیسم‌های مهم کبد را تقویت می‌کنند. این لیگنان‌ها می‌توانند با افزایش فعالیت آنزیم‌های گوناگون کبد که مسئول تجزیه‌ی اسیدهای چرب هستند، چربی سوزی را افزایش بدهند. به همین دلیل است که امروزه مکمل های غذایی متعددی برای چربی سوزی یا بدنسازی در بازار وجود دارند که حاوی عناصر فعال مشتق‌شده از دانه‌های کنجد هستند. البته همیشه بهترین کار این است که از منابع غذایی طبیعی بهره‌مند شویم و از مصرف قرص‌های فرآوری‌شده که می‌توانند خطرناک باشند، اجتناب کنیم.
افزودن چربی‌های مفید و سالم به رژیم غذایی، خصوصا چربی‌های گیاهی مثل تخم شربتی، تخم کتان و تخمه‌‌ی آفتابگردان، یک راه کلیدی برای غلبه بر اعتیاد به شیرینی، کاهش اشتهای مفرط و مبارزه با پُرخوری است.
افزایش جذب مواد مغذی
یکب از خواص کنجد سیاه این است که انرژی را افزایش داده ، مغز را تغذیه و فرآیند پیری را کند می‌کند. مصرف منظم کنجد سیاه می‌تواند به کاهش علائم کمردرد، مفاصل دردناک، سفتی و ضعف مفاصل کمک‌کند.
لیگنان‌های دانه‌های کنجد، ترکیبات مهمی هستند که فعالیت آنتیاکسیدانی دارند و از این رو به جذب ویتامین E و سایر مواد شیمیایی گیاهی کمک می‌کنند. به‌طورکلی، شما برای جذب ویتامین‌ها و مواد محلول در چربی مانند ویتامین A، ویتامین D و بسیاری از انواع آنتی‌اکسیدان‌ها، به اسیدهای چرب نیاز دارید. مصرف چربی‌های سالمی مانند دانه‌های کنجد، روغن کنجد یا کره‌ی کنجد به‌همراه وعده‌‌های غذایی، می‌تواند به شما کمک کند تا مواد مغذی را به‌خوبی جذب و از آنها استفاده کنید.
سلامت استخوان
کنجد حاوی روی است که تراکم و سلامت استخوان را تقویت‌می‌کند. کمبود این ماده معدنی می‌تواند باعث پوکی استخوان در لگن و ستون فقرات شود. کنجد، منبعی عالی از کلسیم است که ماده معدنی حیاتی برای سلامت استخوان‌هاست.
خواص کنجد برای پوست:
یکی از مهمترین خواص کنجد آنتی‌اکسیدان قوی است و خواص ضدباکتری و ضدویروسی دارد. روغن کنجد، سرشار از امگا3، کلسیم، منیزیم، فسفر، آهن، ویتامین‌های B و E است که در محصولات زیبایی به‌کاررفته‌اند. در ادامه با فواید کنجد برای پوست آشنا شوید:
خواص درمانی
روغن کنجد، یک عامل ضدالتهاب طبیعی است و خواص درمانی عالی دارد. خواص ضدباکتری آن به خلاصی از پاتوژن‌های پوست مانند استفایلوکوکوس و استرپتوکوکوس و قارچ پوستی مانند قارچ پای ورزشکاران کمک‌می‌کند. روغن کنجد ترکیب‌شده با آب گرم می‌تواند عفونت‌های مخمر واژینال را کنترل‌کند.
درمان آفتاب سوختگی
اگر روغن کنجد پس از مواجهه با باد یا آفتاب استفاده‌شود، می‌تواند برنزگی ناشی از آفتاب را درمان‌کند. این روغن، از آسیب اشعه‌های مضر فرابنفش به پوست جلوگیری‌‌کرده و درنتیجه مانع از بروز چین‌وچروک و تجمع رنگدانه می‌شود. استفاده منظم از روغن کنجد، خطر سرطان پوست را به‌طرز قابل‌توجهی کاهش‌داده و دربرابر اثرات کلر استخرهای آبی، از بدن محافظت‌می‌کند.
سم‌زدای پوست
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در روغن کنجد به سم‌زدایی پوست شما کمک می‌کند. زمانی که این روغن بر پوست گذاشته‌شود، مولکول‌های این روغن، سموم حل‌شدنی در روغن که با آب گرم و صابون شسته‌می‌شوند را جذب‌می‌کنند.
نصف فنجان روغن کنجد را با نصف فنجان سرکه سیب و یک‌‌چهارم فنجان آب ترکیب‌کنید.
این کار را باید هرشب، بعد از آب‌زدن به صورت انجام داد.
شما باید روغن کنجد را در رژیم زیبایی‌تان بگنجانید.
مفید برای نوزادان
پوست نوزاد، مخصوصا قسمت‌هایی که با پوشک پوشیده‌می‌شوند، معمولا به‌دلیل اسیدیته مواد دفعی، دچار جوش می‌شود. روغن کنجد، دربرابر این جوش‌ها، از پوست نوزاد محافظت‌می‌کند. گذاشتن روغن کنجد بر بینی و گوش‌ها، مانع پاتوژن‌های پوست می‌شود. این روغن با خشکی پوست نیز مبارزه‌می‌کند.
پوست درخشان
روغن کنجد می‌تواند پوست‌تان را درخشان‌کند. این روغن، با نرم‌کردن پوست، انعطاف‌پذیری آن را حفظ‌کرده و بریدگی‌ها، خراش‌ها و زخم‌های ساده را درمان‌می‌کند.
روغن کنجد به سفت‌کردن پوست صورت، مخصوصا نواحی اطراف بینی کمک‌می‌کند و بزرگ‌شدن منافذ پوست را کنترل‌می‌کند.
این روغن، بیرون‌زدگی‌ها (مانند جوش) را کنترل‌کرده و سمومی که به سطح پوست و منافذ رسیده‌اند را خنثی‌می‌کند.
صورت‌تان را با روغن کنجد ماساژداده و قبل از شستن با آب گرم، صورت را با برنج یا پودر بیسان (آرد نخود هندی) اسکراب‌کنید.
در آخر، برای بستن منافذ پوست، به صورت‌تان آب سرد بزنید.
درمان ترک پاشنه پا
اگر دچار ترک یا درد پا هستید، می‌توانید هرشب قبل از خواب، روغن کنجد را بر پاها زده و جوراب پنبه‌ای پاکنید. برای داشتن پوستی نرم و انعطاف‌پذیر در پا، باید این کار را چندروز انجام‌داد.
خواص کنجد برای مو:
کنجد، سرشار از ویتامین‌ها، مواد مغذی و معدنی است که برای حفظ سلامت پوست سر و موها حیاتی هستند. درست مانند پوست، روغن کنجد، اثرات مفیدی بر پوست سرتان داشته و با مشکلات متعدد پوست سر مبارزه‌می‌کند. در ادامه با فواید کنجد برای مو آشنا شوید:
افزایش رشد مو
کنجد حاوی اسیدهای چرب مانند امگا3، امگا6 و امگا9 است که رشد مو را افزایش‌می‌دهند. روغن کنجد، با تغذیه، نرم‌کردن و سلامت پوست سر، رشد مو را تحریک‌می‌کند. با ماساژ منظم با روغن کنجد گرم، این روغن به پوست سرتان نفوذکرده و درنتیجه، گردش خون را افزایش‌می‌دهد. این روغن مانند یک ویتامین مایع است که ریشه‌ها و ساقه مو را تغذیه‌می‌کند.
جلوگیری از مشکلات پوست سر
کنجد سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد مغذی است که برای سلامت پوست سر مفیدند. ماساژ پوست سر با روغن کنجد، با خشکی، پوسته‌پوسته‌شدن و منافذ بسته که عامل نازکی و ریزش مو هستند، مبارزه‌می‌کند. همچنین، خواص ضدقارچی، ضدباکتری و ضدالتهابی این روغن به درمان عفونت‌های پوست سر و شوره کمک‌کرده و تحریک‌پذیری پوست سر را کاهش‌می‌دهد.
ضدآفتاب طبیعی
روغن کنجد، با محافظت از مو دربرابر اثرات آسیب‌رسان اشعه فرابنفش آفتاب و آلودگی، مانند ضدآفتابی طبیعی برای موها عمل‌می‌کند.
نرم کنندگی عمیق
روغن کنجد، برای موهای خشک، آسیب‌دیده، موخوره یا موهایی که تحت‌تاثیر شیمی‌درمانی بوده‌اند، مانند یک نرم‌کننده عمیق عمل‌می‌کند. این روغن، رطوبت ازدست‌رفته را برگردانده و ساقه مو را تقویت‌می‌کند و باعث‌می‌شود موی خشک و آسیب‌دیده، جلا، حجم، انعطاف‌پذیری و نرمی خود را بازیابد.
خواص تیره کننده مو
روغن کنجد، به داشتن خواص تیره‌کننده مو معروف است و همین ویژگی، آن را برای افرادی که به سفیدی موی زودرس دچارند، مفید می‌کند. این روغن می‌تواند با روغن‌های حامل مانند روغن زیتون یا روغن بادام به‌کاررود تا حداکثر فایده را داشته‌باشد.
تأثیرات و عوارض جانبی مصرف کنجد
کنجد هم مانند سایر مغزها و خوراکی‌ها موجب بروز واکنش‌های حساسیتی در برخی از افراد می‌شود. تعدادی از آزمایش‌ها نشان داده است که حساسیت نسبت به کنجد رو به افزایش است و دلیل آن می‌تواند آلودگی متقاطع در اثر تماس با سایر مغزها، دانه‌ها و فرایندهای کارخانه‌ای باشد. افرادی که به‌سختی می‌توانند مغزها و دانه‌هایی مانند کتان و تخم شربتی را هضم کنند، بهتر است دانه‌های کنجد را بااحتیاط مصرف کنند.
همان‌طور که گفته شد، دانه‌های کنجد دارای اگزالات هستند و بیشتر کلسیم موجود در پوسته‌ی این دانه‌ها، به شکل کلسیم اگزالات است. بیشتر ارده‌هایی که در فروشگاه‌ها وجود دارند، اغلب از دانه‌های بدون سبوس درست شده‌اند، این محصولات اگر به‌اندازه مصرف شوند عموما بی‌خطر هستند، اما باید بدانید که سبوس این دانه‌ها اگزالات بیشتری دارد و می‌تواند برخی از بیماری‌ها (مانند نقرس) را تشدید کند. می‌توانید با توجه به رنگ و طعم ارده، سبوسدار بودن یا نبودن آن را تشخیص بدهید. ارده‌ی تهیه‌شده از دانه‌های کامل و سبوسدار کنجد، تیره‌تر و طعم آن نیز تلخ‌تر از نمونه‌های بدون سبوس آن است.
افرادی که به بیماری ویلسون مبتلا هستند باید از مصرف زیاد دانه‌های کنجد به‌دلیل دارا بودن مس اجتناب کنند. بیماری ویلسون یک ناهنجاری ژنتیکی است که باعث تجمع مس در کبد می‌شود.